هشدار رییس سازمان غذا و دارو نسبت به تهیه "رمدسیویر" از مبادی غیررسمی
- بنا براعلام پایگاه خبری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی محمدرضا شانه ساز در نشست خبری که در استودیو سلامت وزارت بهداشت و به صورت ویدیو کنفرانس برگزار شد، درخصوص دارو و درمان بیماری کرونا، ضمن تاکید براینکه همچنان دارو و درمان مستقیمی برای این بیماری در دنیا شناخته نشده است، تصریح کرد: داروهایی که میتوانند در درمان این بیماری موثر باشند، در کشور ما نیز عرضه شده است، انواع داروهای ضد ویروسی و ضد التهاب موثر در این بیماری در کشور ما نیز تولید شده و در دسترس قرار گرفته است.
وی ادامه داد: مواد اولیه بسیاری از این اقلام یا در کشور تولید میشود و یا شرکتهای دانش بنیان اعلام آمادگی کرده اند که میتوانند آنها را تولید کنند. پروندههای این موارد در سازمان غذا و دارو دریافت شده و جهت ارائه مجوز در حال بررسی است.
رییس سازمان غذا و دارو درخصوص داروی رمدسیویر بیان کرد: به محض اینکه این دارو وارد فهرست رسمی دارویی کشور شد و اجازه یافتیم وارد بازار کنیم، از فاز واردات در اختیار دانشگاههای علوم پزشکی قرار گرفت. تاکید آن است که این دارو فقط در بیمارستان و توسط کادر پزشکی مخصوصی که تعریف شده، تجویز میشود.
وی تاکید کرد: به تجویزهای خارج از بیمارستان و همچنین عرضه خارج بیمارستانی رمدسیویر به هیچ وجه اعتماد نکنید. در هفتههای گذشته انواع وارداتی این و در این هفته (هفته جاری) تولید داخل را به وفور در اختیار بیمارستانهایی که مبتلایان کرونا را پذیرش میکنند و البته با قیمتهای متعادل و رسمی، قرار خواهیم داد.
هشدار نسبت به تهیه داروهای مرتبط با کرونا در خارج از بیمارستان
شانه ساز با اشاره به ارقام بسیار بالای عرضه رمدسیویر از مبادی غیررسمی، گفت: در نمونههای گرفته شده از رمدسیویرهایی که از مبادی غیررسمی عرضه میشوند، در اغلب موارد اصلا داروی رمدسیویر نبوده که بخواهد قیمت گزاف داشته باشد. متاسفیم که علیرغم تذکر فراوان سازمان غذا و دارو، همچنان، اما سایتها و افراد سودجو مشغول سو استفاده از خانواده و اطرافیان این بیماران هستند.
عرضه بیمارستانی رمدسیویر ایرانی از هفته جاری
رییس سازمان غذا و دارو تاکید کرد: رمدسیویر در کشور تولید میشود و از این هفته به وفور در اختیار دانشگاهها و بیمارستانهای پذیرش کننده بیماران کرونا قرار خواهد گرفت.
وی درخصوص داروی اکتمرا که در درمانهای کرونا مورد استفاده قرار میگیرد نیز گفت: خوشبختانه این دارو نیز به فور در کشور تولید و عرضه میشود و خواهشم آن است با توجه به مصرف بیمارستانی این دارو، افراد در زمینه تهیه آن حتما به مبادی رسمی اعتماد کنند و از تهیه آن در خارج از بیمارستان خودداری کنند. داروهایی که در خارج از بیمارستان تهیه میشود با توجه به نظارتهای ما، هیچ تاییدیهای از سازمان غذا و دارو ندارند و توصیه به مصرف آنها نیست. عرضه این داروها در خارج از بیمارستان خلاف است و اگر موردی دیده شود، حتما با آن برخورد میشود.
توزیع ماسک صنعتی در داروخانه ها؛ بزودی
رییس سازمان غذا و دارو همچنین درخصوص عرضه ماسک به داروخانهها نیز بیان کرد: هنوز از ماسکهای رسمی و صنعتی در داروخانهها توزیع نشده است. اما طبق توافق با وزارت صمت، از اواخر این هفته یا ابتدای هفته آینده قرار است روزانه حدود دو میلیون ماسک صنعتی با قیمت مصوب در اختیار داروخانهها قرار گیرد و مصرف کنندگان به سهولت از طریق داروخانهها به آن دسترسی داشته باشند. یک میلیون و هشتصد تا دو میلیون ماسک نیز در اختیار مراکز درمانی قرار میگیرد.
بهترین راه پیشگیری از کرونا
رییس سازمان غذا و دارو با تاکید براینکه بهترین راه مبارزه با کرونا، استفاده از ماسک، رعایت فاصله اجتماعی و شست و شوی مرتب دست ها، مجددا به تبلیغات سوء دارو و درمان کرونا در فضایی خارج از بیمارستانها هشدار داد و گفت: به داروهایی که در فضاهایی در خارج از بیمارستان معرفی و عرضه میشوند، اعتماد نکنید. ما همه کشور را تحت رصد داریم. داروهایی که وارداتی هستند و خارج از فضای بیمارستان با قیمتهای گزاف تحویل داده میشوند، داروهای رسمی نیستند و میتوانند عوارض خطرناکی به همراه داشته باشند.
شانه ساز در پاسخ به سوالی درخصوص موثرترین داروی فعلی کووید ۱۹ و وضعیت رمدسیویر، عنوان کرد: هنوز هیچ داروی قطعی که بتواند در درمان کرونا موثر باشد و قطعیت داشته باشد، در دنیا معرفی و مشخص نشده است. حتی داروهایی که مطرح میشوند، بعد از مدتی درباره اثربخشی آنها اظهار تردید میشود. یکی از دلایل مهم این است که نوعا این ویروس، ویروسی است که تغییر ماهیت میدهد و نوع عمل و رفتارش تغییر میکند. داروهایی که در حال حاضر برای کرونا مطرح میشوند، یکسری داروهای ضدویروس هستند که اثرات کشنده و از بین برنده ویروس را دارند و یک دسته هم داروهایی هستند که التهابات را کم میکنند. از آنجایی که بدن واکنش بسیار جدی و سنگینی را در برابر هجمه این ویروس نشان میدهد، بسیاری از مواقع التهابات شدیدی در مجاری تنفسی به ویژه ریه ایجاد میشود که این واکنشهای سنگین منجر به مشکلات تنفسی برای بیماران میشود.
وی افزود: درباره رمدسیویر هم درصد درمان بالا نیست و در بهترین حالت ۲۰ درصد اعلام میشود. هنوز هیچ مرجع رسمی بین المللی این دارو را به عنوان دارویی که میتواند در پروتکلها استفاده شود، نپذیرفته است.
توزیع واکسن آنفلوآنزا از شهریور ماه
شانه ساز درخصوص وضعیت واکسن آنفلوآنزا عنوان کرد: واکسن آنفلوآنزا از شهریور ماه در اختیار قرار میگیرد، ابتدا برای گروههای آسیب پذیر و بیماران خاص و در ادامه برای مصرف عموم در اختیار قرار میگیرد. در عین حال هم اکنون تعدادی از واکسن آنفلوآنزا وارد کشور شده است و در شهریور ماه اولین پارت آن در اختیار معاونت بهداشتی قرار میگیرد تا در اختیار گروههای در معرض خطر قرار گیرد.
وی افزود: از طرفی امیدواریم تولید داخلی این واکسن در پاییز وارد بازار شود و بخشی از نیاز کشور را تامین کند و در سالهای بعد بخش اعظم و یا تمام نیاز کشور از سوی تولید داخل تامین میشود و دیگر نگرانی از بابت اینکه طرفهای خارجی به دلیل تحریم یا هر دلیل دیگری تامین این واکسن را مختل کنند، نداریم و خیالمان آسوده میشود.
کاهش خطر آنفلوآنزا به دلیل استفاده از ماسک و مواد ضدعفونی کننده
وی تاکید کرد: در عین حال امسال به دلیل استفاده نسبتا گسترده از ماسک و ضدعفونی کردن مداوم دست ها، خطراتی که سالهای قبل برای آلودگی به ویروس آنفلوآنزا احساس میکردیم، بسیار کاهش پیدا میکند. سالهای قبل این حجم استفاده از ماسک و مواد ضدعفونی وجود نداشت. پنج الی ۶ برابر سال گذشته پیش بینی واکسن برای مصرف مان کردیم، اما تاکید میکنم که امسال به دلیل اقداماتی که در پیشگیری انجام دادیم، اگر به همین صورت پیش رویم، واکسن آنفلوآنزا میتواند ضرورتی را که در سالهای قبل داشته است، نداشته باشد.
رییس سازمان غذا و دارو درخصوص برخی تبلیغات در فضای مجازی در زمینه واکسن کرونا هشدار داد و گفت: خواهشم این است که واقعا مردم به تبلیغات در فضای مجازی توجه نکنند. این تبلیغات قصد خیری ندارند. درباره تولید و میزان اثربخشی واکسن در دنیا، از سوی مراجع رسمی سوالات بسیار زیاد و بعضا بدون جوابی مطرح است.
مردم به تبلیغات واکسن کرونا در فضای مجازی توجه نکنند
شانه ساز در ادامه، در پاسخ به سوالی درخصوص تبلیغات پیش فروش واکسن کرونا در فضای مجازی، تصریح کرد: خواهشم این است که هموطنان عزیز به تبلیغات دارو و واکسن در فضای مجازی توجه نکنند. این تبلیغات قصد خیری در پی ندارند. در حال حاضر در دنیا در مورد تولید و میزان اثربخشی واکسن کرونا، توسط مراجع رسمی سوالات بسیار زیاد و بعضا بدون جوابی مطرح است. حال اینکه یک نفر اعلام کند که این واکسن را پیش خرید کنید، یقینا قصد سواستفاده دارد و هیچ منبع رسمی و ذی صلاحی آن را تایید نمیکند.
وی ادامه داد: در عین حال، حتی اینکه مطرح میشود برخی کشورها واکسن را پیش خرید کرده اند، اینطور نیست. یکی دو کشور بیشتر پیش خرید نکردند و موسسات تولید هم اعلام کردند که اگر نتوانستیم واکسن کرونا را تولید کنیم، پول شما سوخت میشود. احتمالا کشورهایی این کار را میکنند که منابع باد آورده دارند. وگرنه هیچ عقل سلیمی پولش را به این صورت خرج نمیکند. آنچه که درباره دوره ایمنی واکسن نیز مطرح شده، بسیار کوتاه است و فرد باید چهار بار در سال واکسن بزند.
رییس سازمان غذا و دارو درخصوص تخلفات عطاریها در حوزه کرونا نیز بیان کرد: تاکید میکنم که هنوز هیچ دارویی چه در طب سنتی و چه در داروهای شیمیایی وجود ندارد که مجوز و تاییدیهای از سازمان غذا و دارو به عنوان مرجع رسمی صدور مجوزهای دارو در کشور، داشته باشد. بارها هم این موضوع را تکرار کردیم. موارد زیادی در این زمینه مطرح شده، اما هنوز کسی مجوزی دریافت نکرده است.
وی درخصوص وضعیت داروی بیماران خاص نیز بیان کرد: در اینکه تحریمها مشکلاتی در جهت تهیه داروها ایجاد کرده، شکی نیست و همیشه نسبت به این موضوع که تحریمها بیماران ما را مورد هدف قرار داده است، در مجامع بین المللی گلایه کرده ایم. خصوصا در بحث کرونا که مشکلات حمل و نقل هم مزید بر علت شده است. البته داروهای بیماران خاص در داروخانههای خاصی عرضه میشود و داروخانههای عمومی آن را عرضه نمیکنند. در عین حال، اولویت ما در تامین دارو با توجه به ارزی که به صورت کاملا برنامه ریزی شده و میلی متری به ما ارائه میشود، داروهای بیماران خاص است. البته علیرغم اینکه سال هاست که نمونههای تولید داخلی این داروها در کشور وجود دارد و مصرف شده و عوارض خاصی از آنها گزارش نشده است، اما باز هم میبینیم که برخی همکاران پزشک و بیماران اصرار دارند که داروهای برند خارجی را مصرف کنند و این موضوع را به عنوان کمبود اعلام میکنند. این درست نیست که در حالی که داریم با مشکلات ارزی سروکله میزنیم، داروی خارجی مشابه تولید داخلی را وارد کنیم. دارویی که ۱۰ سال وارد بازار شده و مشکلات بیماران را حل میکند، اصرار به تهیه نوع خارجی آن به دور از انصاف است.
رییس سازمان غذا و دارو درخصوص وضعیت واکسن کرونای تولید روسیه، گفت: هر کشوری که بتواند واکسن کرونا را تولید کند، در درجه اول آن را برای هموطنان خودش استفاده میکند. البته ما هم درصدد گرفتن دانش فنی جدید که ممکن است وجود داشته باشد، هستیم. البته شرکتهای ما میدانند که در چه مسیر و با چه روشی در روسیه کار شده است. در عین حال اگر میزان تولید آنها بالا رود و تا آن زمان تولید داخلی خودمان به نتیجه نرسیده باشد، از آن منابع هم استفاده میکنیم.
از دستفروشها ماسک نخرید
شانه ساز درخصوص کیفیت ماسکهای تولیدی، گفت: تولید ماسک یک پروسه پیچیده و دشواری نیست که بخواهد کیفیت را به صورت جدی تحت تاثیر قرار دهد. همانطور که بارها اعلام شده است، همان ماسکی که در منازل هم میتواند با کیفیت چند لایه ایجاد شود، به ما اطمینان کیفی را میدهد. در عین حال اداره کل تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو نظارتهای مداوم خود را انجام میدهد. ما با استفاده از ظرفیتی که در سازمان انرژی اتمی وجود دارد، مرتب نمونههای ماسکهای عرضه شده را به آنجا ارائه میدهیم. تاکید ما این است که از دستفروش و جاهایی که امکان پیگیری ندارند، ماسک تهیه نکنند، بلکه از مراجع رسمی و خصوصا داروخانهها و فروشگاههای تجهیزات پزشکی ماسک تهیه کنند.
وی درخصوص وضعیت نسخه پیچی الکترونیک، یادآور شد: نسخه پیچی الکترونیک پروسهای است که حتما باید از پزشک آغاز شود. داروخانهها و آزمایشگاهها سال هاست که نسخ پزشکان را به صورت الکترونیک وارد میکنند. سازمان غذا و دارو بارها اعلام کرده است که اگر میخواهیم فرآیند نسخه نویسی الکترونیک انجام شود، حتما باید همکاران پزشک در این پروسه وارد شوند. در غیر این صورت به اهداف مان نمیرسیم.
شانه ساز درخصوص موج دوم کرونا گفت: هنوز متخصصان اعتقاد ندارند که موج دوم کرونا شروع شده است. البته رفتار ویروس به لحاظ ماهیت خاصی که دارد، دائم در حال تغییر است، اثربخشی داروها هم متغیر است و کارشناسان و داروسازان و پزشکان هم در این باره نگرانیهایی دارند.
غذاهای چرب و سرخ کردنی نخورید
شانه ساز با اشاره به برخی توصیههای تغذیهای در دوران کرونا، گفت: توصیه اصلی ما این است مردم از موادغذایی چرب و محرک و سرخ کردنیها استفاده نکنند؛ چرا که میتواند موجب تحریک سیستم ایمنی شود و حساسیت را بیشتر کند. نگرانی اصلی ما این است که افراد چاق در برابر این بیماری بیشتر مورد هجمه قرار میگیرند و خواهشمان این است که رژیم غذایی سالم استفاده شود و بحث کنترل و کاهش وزن به ویژه در این روزها که امکان فعالیت کمتر شده است، مورد توجه قرار گرفته و روی رژیم غذایی بیشتر دقت شود.
وی درخصوص برخورد با متخلفان در بازار ناصر خسرو یا عطاریها که اقدام به عرضه داروی کرونا میکنند، گفت: برخورد با متخلفان، روند کاملا قانونی دارد و مراجع قانونی ذی صلاح بر اساس نوع تقلب و تخلف و میزان تخلف و تقلب، جرایم قانونی را به عنوان حکم صادر میکنند و برخورد با متخلفان صورت میگیرد. این روند مرتبا به صورت روزمره انجام میشود.
رییس سازمان غذا و دارو درخصوص عرضه ماسک در داروخانه ها، بالاتر از نرخ مصوب، گفت: ماسک صنعتی از اواخر این هفته یا اوایل هفته آینده در داروخانهها عرضه خواهد شد و قطعا نرخ مصوبی که سازمان حمایت از مصرف کنندگان اعلام میکند، مبنا خواهد بود. البته درباره گرانفروشی ماسک در داروخانهها هم صحبتهایی شد، اما ما این اظهارنظرهای بدون استناد را منطقی نمیدانیم و باید دید خرید داروخانه از کدام شرکت و بر اساس چه قیمتی بوده است و باید دید بر اساس سودی که در مجامع رسمی و ذی صلاح پیش بینی شده، باید بررسی کرد که قیمت ماسک در داروخانه قانونی بوده یا بالاتر از نرخ مصوب بوده است و بر اساس آن برخورد شود. بنابراین، اطلاعات باید کامل باشد. زیرا وقتی میخواهیم شکایت را به مرجع قضایی ارسال کنیم، از ما و فرد شکایت شده مدرک درخواست میکنند.
انسولین به وفور در دسترس است
شانه ساز درباره کمبودهای دارویی نیز گفت: کمبودهای دارویی باید به صورت موردی بررسی شود. برای مثال، در بحث انسولین که بسیار داغ است، باید توجه کرد که داروی انسولین در کشور دارای کمبود نیست، بلکه قلم انسولین به صورت سهمیهای عرضه میشود. گاهی ما درباره کمبود دارو نگرانی داریم که اگر این دارو نباشد، هموطن ما چه کار کند، اما انسولین به وفور در دسترس است و هموطنان ما نگران کمبود انسولین نباشند. در عین حال، باید توجه کرد که بالاترین میزان ارزبری را در کشور ما انسولینهای قلمی وارداتی دارند. البته در یک یا ۲ هفته آینده برند اصلی گلارژین انسولین قلمی تولید داخلی با حضور وزیر بهداشت افتتاح میشود. تاکید دارم هموطنان نگران نباشند و اگر قلم انسولین به احتمال بسیار بسیار ضعیف قابل تهیه نباشد، میتوانند به صورت موقت از ویال انسولین استفاده کنند و نباید به هموطنان استرس وارد کنیم.
وی درخصوص مهندسی معکوس واکسن کرونا در کشور، گفت: ما هیچ گاه به عنوان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو بحث مهندسی معکوس در واکسن کرونا را مطرح نکردیم. اصلا واکسنی در دسترس نیست و نمیدانیم منبع این خبر کجاست. واکسن از پایه در کشور در حال تولید است. ما در حوزه داروسازی به نقطهای در دنیا رسیده ایم که حرف برای گفتن داریم. حدود دو یا سه هفته گذشته، ضابطهای را امضا و ابلاغ کردم که مربوط به نیودراگها است که به معنی داروهایی است که برای اولین بار در دنیا دارد تولید میشوند. معنای این کار آن است که داروسازی ما آنقدر پیشرفت کرده و جلو رفتیم که محققین و شرکتهای داروسازی ما میخواهند داروهایی را تولید کنند که سابقه تولید در دنیا را ندارد. ما این ضابطه را اعلام کردیم و اکنون با این ضابطه که در سایت سازمان غذا و دارو بارگذاری شده است، مولکولها و موادی را که برای اولین بار در دنیا ادعا میشود که میتواند به عنوان دارو استفاده شود، به دنیا عرضه میکنیم و فکر میکنم از یکی دو سال آینده داروهایمان را که به عنوان نیودراگها در دنیا عرضه کنیم.